Mực nước trong ống thủy canh bao nhiêu là tối ưu? Cách thiết kế hệ thống thuỷ canh tại nhà

I – Mực nước trong ống thuỷ canh theo từng hệ thống

Như đã đề cập, mực nước yêu cầu trong ống thủy canh sẽ khác nhau tùy theo loại hệ thống. Trong đó bao gồm hệ thống bè nổi, hệ thống thuỷ canh dạng bấc, nhỏ giọt, kỹ thuật màng dinh dưỡng và độ lên xuống của dòng chả cấp y. Cụ thể như sau:

1. Mực nước ống thuỷ canh trong Kỹ thuật màng mỏng dinh dưỡng

Kỹ thuật màng mỏng dinh dưỡng, hay NFT, thuỷ canh hồi lưu là hệ thống thuỷ canh linh hoạt và phổ biến nhất hiện nay. Trên thực tế, kỹ thuật này tương tự như một hệ thống ngập và rút theo định kỳ.

Mực nước trong hệ thống thuỷ canh NFT.

Cụ thể, hệ thống sẽ tiến hành sử dụng một chiếc máy bơm nhằm đưa nước có chứa dinh dưỡng lên khay cây trồng. Kết hợp với một chiếc ống thoát nước PVC khác có nhiệm vụ đưa dung dịch dinh dưỡng không sử dụng hết quay trở lại bồn chứa để tái sử dụng.

Sự khác biệt là trong NFT, dung dịch dinh dưỡng liên tục chảy qua rễ cây. Việc này được thực hiện bằng trọng lực. Khay cây trồng được đặt ở một góc giúp nước chảy xuống phía ống thoát nước, và một dung dịch thủy canh mới được bơm liên tục vào đầu cao của ống.

Trong đó, dung dịch thủy canh sẽ được bơm liên tục vào đầu cao của ống nhằm giúp cây phát triển và sinh trưởng một cách ổn định và hoàn hảo nhất. Dung dịch dinh dưỡng chảy trong một màng mỏng trên rễ, đảm bảo rằng chúng được tưới và cho ăn nhưng không được ngâm hoàn toàn. Lớp màng mỏng đảm bảo rằng phần trên của rễ sẽ vẫn khô và được tiếp cận với oxy trong không khí.

Ngoài ra, hệ thống này còn có một ống hứng để những máng thải dung dịch vào đó nhằm dẫn dung dịch vào bể chứa một cách lý tưởng. Do đó,  hãy đảm bảo kiểm tra máy bơm và đổ đầy ống thuỷ canh thường xuyên và sẵn sàng dự phòng.

2.Mực nước trong hệ thống bè nổi

Hệ thống thuỷ canh bè nổi - Floating Raft System được sử dụng phổ biến khi trồng xà lách thuỷ canh. Với mô hình này, rễ của cây trồng sẽ bị ngập 1 phần trong nước.

Cấu tạo của hệ thống này gồm một thùng chứa chất dinh dưỡng, loại có diện tích miệng thùng và đáy thùng là như nhau, cao từ 10-20cm. Một tấm mút xốp với kích thước nhỏ hơn miệng thùng một chút, để có thể lên xuống dễ dàng theo mực nước trong thùng. Tấm mút xốp này được đục lỗ để trồng cây rau vào. Hệ thống được sục khí bằng máy để đảm bảo oxi cho rễ.

Theo đó, với hệ thống này, dung dịch phải đủ sâu để chứa và cung cấp chất dinh dưỡng cho rễ cây bên dưới. Ví dụ, cây rau diếp trong chậu sâu 3 inch nên có đáy chậu nhô ra không quá 1/16 inch trong dung dịch dinh dưỡng sâu khoảng 5 inch. Cung cấp khoảng cách giữa cây và nước sẽ giúp cây tránh bị thối rữa.

3. Mực nước trong hệ thống thuỷ canh dạng bấc và nhỏ giọt

Hệ thống thuỷ canh dạng bấc và nhỏ giọt - Wick and Drip Systems phải có mực nước đủ cao để hệ thống hoạt động ổn định.

Hệ thống thuỷ canh dạng bấc

Trong hệ thống bấc, dung dịch dinh dưỡng chảy từ bể chứa qua bấc đến chất trồng. Phương pháp thủy canh nhỏ giọt cũng cung cấp dung dịch dinh dưỡng từ bể chứa, nhưng thông qua hệ thống tưới nhỏ giọt. 

Trong cả hai hệ thống này, một máy bơm không khí luân chuyển các dung dịch để bổ sung oxy. Mực nước cho mỗi hệ thống là không quan trọng, chỉ cần cung cấp đủ cao để hệ thống chạy. Nếu mực nước trong hệ thống bấc xuống thấp dẫn đến mức bấc bị khô, lúc này hãy bôi dung dịch trực tiếp lên chất trồng và làm ướt bấc thật kỹ để bắt đầu lại quy trình là được.

4.Mực nước trong hệ thống ngập và rút định kỳ (Hồi lưu)

Hệ thống ngập và rút định kỳ - Ebb and Flow là hệ thống thủy canh dòng chảy chìm ngập rễ cây trong nước theo những khoảng thời gian cố định. 

Hoạt động này được thực hiện với một máy bơm chìm được kết nối với một bộ đếm thời gian tự động. Khi đồng hồ bật bơm, dung dịch dinh dưỡng được bơm vào khay trồng. Khi bộ đếm thời gian tắt máy bơm, dung dịch dinh dưỡng từ từ rút trở lại vào bể chứa. Đồng hồ được thiết lập để tắt mở nhiều lần trong ngày và tùy thuộc vào kích thước, loại cây trồng, nhiệt độ, độ ẩm và các loại giá thể trồng được sử dụng.

Với hệ thống này, rễ cây thường xuyên ẩm nhưng không bao giờ ngập nước quá lâu vì có thể khiến chúng chết. Số lần ngập úng của rễ cây phụ thuộc vào kích thước cây trồng, chất trồng, nhiệt độ và độ ẩm. Lưu ý với hệ thống này, mực nước trong ống thuỷ canh cần đảm bảo đủ cao để làm ướt rễ cây nhưng không được làm tràn khay.

Mực nước trong hệ thống ngập và rút định kỳ.

II – Cách thiết kế ống thuỷ canh tại nhà đơn giản

Thiết kế hệ thống thuỷ canh hồi lưu bằng các ống nhựa PVC được xem là giải pháp giúp phục vụ nhu cầu rau sạch cho nhiều gia đình. Chỉ với các bước đơn giản dưới đây các bạn đã có thể sở hữu ngay một hệ thống thuỷ canh an toàn, hiệu quả.

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ

+ Máy khoan + mũi khoét tạo lỗ

+ Máy cắt hoặc cưa: Dùng để chia các đoạn ống ra nhằm lắp ghép tạo thành hệ thống nối dẫn nhau.

+ Keo dán: Chọn keo dán ống nhựa PVC để kết dính các ống và keo bắn Silicon để bịt hoặc che chắn chỗ hở, mối nối.

+ Ống nhựa PVC: φ21 làm ống dẫn và φ90 làm khung giàn. Ống PVC có giá thành khá rẻ, lắp ráp dễ dàng, khối lượng nhẹ, hạn chế được sức nặng cho giàn.

+ Máy bơm loại nhỏ: Chọn các máy có công suất thấp khoảng từ 400 đến 600W.

+ Công tắc hẹn giờ tự động

+ Thùng đựng nước:  Có thể tận dụng các thùng phi, thùng nhựa hoặc thùng xốp có sẵn.

+ Rọ nhựa trồng cây: Có thể mua tại các bên buôn bán vật tư, lắp đặt hệ thống thuỷ canh.

+ Thép làm khung: Do sức nặng của cây cũng như áp suất khi nước chảy tạo ra nên bạn vẫn cần làm khung sắt chắc chắn để gá giàn trồng rau thủy canh tự làm. Nên chọn các sắt V để dễ dàng hơn trong việc bắt vít hoặc hàn cố định.

+ Giá thể trồng cây: Thường ưu tiên chọn các vật liệu ngắm và giữ chất giữ nước tốt như là xơ dừa, mùn cưa, vỏ trấu.

Bước 2: Thiết lập ống PVC

Bước đầu tiên của hệ thống là khoan lỗ vào ống nhựa pvc để giữ các rọ thuỷ canh. Các bạn có thể dùng máy khoan lỗ đơn giản.

Dùng mũi khoét φ55 tạo các lỗ trên ống nhựa φ90 để làm hố trồng cây (khoảng cách tối ưu giữa các lỗ từ 10 đến 15cm), bịt 2 đầu ống φ90 và sử dụng mũi khoét φ21 để đục lỗ gắn ống . Cắt ống nhựa φ 21 ra làm các đoạn bằng chiều cao của giá để kết nối giữa máng trên + dưới.

Bước 3: Làm khung giàn thuỷ canh

Lắp đặt khung giá sắt để đặt giàn, cần bắt vịt hoặc hàn chắc chắn, khoảng cách giữa các hàng nên từ 15 đến 25cm tùy theo chiều cao mỗi loại cây và địa thế làm giá.

Bước 4: Cho rọ thuỷ canh vào máng

Đặt các rọ nhựa trồng cây vào máng hoặc cắt đôi chai nhựa ra lấy phần đầu dùng trực tiếp và phần dưới cần đục lỗ.

Bước 5:  Chuẩn bị thùng đựng dung dịch để bơm lên cho hệ thống thủy canh hồi lưu

Bước 6: Lắp đặt hệ thống bể chứa

Lắp đặt bơm hút từ thùng chứa nước lên máng cao nhất và bộ hẹn giờ tự động để tiết kiệm tối đa thời gian tưới cây hàng ngày. Dung dịch nước sẽ tuần hoàn chảy từ máng cao nhất xuống đến máng thấp nhất và dung dịch dư được đưa lại vào thùng chứa.

Chỉ với 6 bước đơn giản trên các bạn đã có thể tự thiết kế và hoàn thiện hệ thống thuỷ canh tại nhà bằng ống nhựa rồi đấy.

Tuy nhiên, để tối ưu nhất cho hệ thống thuỷ canh, hiện nay phần lớn mọi người đều sử dụng các ống thuỷ canh có sẵn. Điều này vừa đảm bảo chất lượng tốt nhất, vừa giảm thiểu thời gian và công sức tự thực hiện.

SkyFarm cung cấp các ống thuỷ canh phù hợp theo từng loại rau và cây trồng.

Tại Thuỷ canh SkyFarm Việt Nam, chúng tôi hiện đang cung cấp các loại vật tư thuỷ canh, từ ống thuỷ canh, rọ nhựa, giá thể,…tới việc thiết kế thi công trọn gói hệ thống. Nếu các bạn còn lo lắng chưa biết setup hệ thống thuỷ canh như thế nào, liên hệ ngay tới SkyFarm để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất nhé.